လင္းလက္တာရာ စကားလုံး ေမာင္းျပန္ရုိင္ဖယ္ ေခတ္ၿပဳိင္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကုိ စူးရဲက်ယ္ျပန္႔တဲ့ မ်က္လုံးေတြနဲ႔ ထြင္းေဖာက္ၾကည့္ျမင္သူ

လင္းလက္တာရာ
စကားလုံး ေမာင္းျပန္ရုိင္ဖယ္
ေခတ္ၿပဳိင္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကုိ စူးရဲက်ယ္ျပန္႔တဲ့ မ်က္လုံးေတြနဲ႔ ထြင္းေဖာက္ၾကည့္ျမင္သူ


ေအာင္ရင္ၿငိမ္း


                 လင္းလက္တာရာ၊အသက္ (၂၅ )၊ ေရလယ္ေက်ာက္တန္းဇာတိ၊ ရန္ကုန္အေရွ႕ပုိင္းတကၠသုိလ္က ျမန္မာစာအထူးျပဳနဲ႔ ဘီေအဘြဲ႔ရ၊ ပထမဆုံး ပုံႏွိပ္စာမူ ရုပ္ရွင္အျမဳေတမဂဇင္း ၂၀၀၆၊ ဟာသ၀တၳဳတုိေတြလည္း ေရးခဲ့ဖူး၊ ကဗ်ာဆရာ လူခါး၊ ရာဇာမ်ဳိး( အင္းကုန္း) တုိ႔နဲ႔အတူ " ပင္လယ္နဲ႔ ပတ္သက္ေနတဲ့ ရြက္ေတြ " ကဗ်ာစာအုပ္( ၂၀၁၂) ၊ ကဗ်ာဆရာေမာင္ေရခ်မ္း၊ စစ္ႏုိင္၊ လူခါး၊ လင္းေ၀အိမ္၊ ထြန္းလင္းသစ္( ကန္႔ဘလူ)၊ အဂလင္း၊ ဆူးရဲ တုိ႔နဲ႔အတူ " အကၡရာလမ္း" ကဗ်ာစာအုပ္( ၂၀၁၃) ေတြ ပုံႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ့ဖူးတယ္။

                 လင္းလက္တာရာဟာ ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာသင္ရုိးကုိ ေက်ညက္ခဲ့သူ လူငယ္ကဗ်ာဆရာတစ္ေယာက္ ျဖစ္ၿပီး ကဗ်ာဘာသာစကား ကၽြမ္းက်င္ႏုိင္နင္းသူ။ ေခတ္ေပၚကဗ်ာကေန ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာ ယဥ္ေက်းမႈ အသစ္ဆီ အေရြ႕မွာ Expressive, Experimental & Prose Neomodern ကဗ်ာေတြ ေျပာင္းလဲ စမ္းသပ္ေရးသားလာတဲ့ လူငယ္တစ္ေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႔ ကဗ်ာအယူအဆေရးရာ ဗဟုေခတ္ကုိ ျဖတ္သန္းေနရတဲ့ လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ ေခတ္ၿပဳိင္ျမန္မာကဗ်ာအခင္းအက်င္းထဲက L.P, Neomodern, Conceptual, Experimental ကဗ်ာအယူအဆေတြ အားလုံးကုိ ထိေတြ႕ေလ့လာေနၾကရပါတယ္။ အဲဒီ ေနာက္ဆက္တြဲ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ အေနနဲ႔ လင္းလက္တာရာရဲ့ ကဗ်ာစာသားေတြမွာ ဘာသာစကားကဗ်ာ( ျမန္မာ) ရဲ့ လကၡဏာတစ္ရပ္ျဖစ္တဲ့ Language Game ျပဳလုပ္မႈ တခ်ဳိ႕ပါ၀င္ေပမဲ့ အဓိပၸာယ္ေတြ ခ်ဳိးဖ်က္/ ရပ္ဆုိင္း/ ကေမာက္ကမျဖစ္သြားေစတဲ့အထိ နည္းစနစ္ပုိင္း အစြန္းမေရာက္ဘဲ Poetic Technique တစ္ခုအျဖစ္ စမ္းသပ္ယူငင္သုံးစြဲတာမ်ဳိးသာ ျဖစ္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။

                 လင္းလက္တာရာရဲ့ ကဗ်ာစာသားေတြမွာ အတၳာလကၤာရ( အနက္တန္ဆာဆင္မႈ) ပုိင္းအရ ကဗ်ာဘာသာစကား အေလးထား သုံးစြဲ၊ အေၾကာင္းအရာေပါင္းစုံ ေရာေႏွာေရးဖြဲ႔၊ ပုဂလိက အာရုံခံစားမႈထက္ ေခတ္စနစ္နဲ႔ လူမႈ၀န္းက်င္အေပၚ သေဘာထားအျမင္ေတြကုိ ဦးစားေပး၊ နီယုိေမာ္ဒန္ရဲ့ Fibrous Lines & Text အမ်ားစု၊ Fragments အနည္းငယ္နဲ႔ ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ထားတာ အထင္အရွား ျမင္ရပါတယ္။ သူ႕ ကဗ်ာေတြမွာ သဒၵါလကၤာရ( အသံတန္ဆာဆင္မႈ) ပုိင္းအရ  ေနာက္ထပ္ ထင္ရွားျမင္သာတဲ့ အခ်က္တစ္ခုက အသံနိမ့္ျမင့္စီးဆင္းမႈ (Rhythm ) အားေကာင္းၿပီး စကားလုံးနဲ႔ ပါဒ/ ၀ါက် အျဖတ္အေတာက္ေတြ တိက်သပ္ရပ္တာပါပဲ။ ကဗ်ာ၀ါက် အဆုံးသတ္ေတြမွာ လုံးခ်င္းႀကိယာ၊ အျငင္းစကား၊ အသံျပတ္ေတြနဲ႔ ရပ္တန္႕ထားၿပီး ၀ါက်တည္ေဆာက္ပုံ မ်ဳိးစုံ၊ ေလယူေလသိမ္းမ်ဳိးစုံ ေဆာ့ကစားထားတဲ့အတြက္ အတၳာလကၤာရ ေရာ သဒၵါလကၤာရပါ ရုိးအီ ၿငီးေငြ႔မႈ မျဖစ္ေစဘဲ သြက္လက္လန္းဆန္းေနတာ သတိျပဳမိပါတယ္။

                 သူ႔ကဗ်ာေတြရဲ့ ေနာက္ခံအေၾကာင္းအရာေတြမွာ အြန္လုိင္းယဥ္ေက်းမႈ၊ ႏုိင္ငံတကာ အခင္းအက်င္း၊ ရုပ္၀တၳဳ ေငြေၾကးနဲ႔ နည္းပညာရဲ့ ေက်းကၽြန္ ျဖစ္ေနရတဲ့ ေခတ္သစ္လူသားရဲ့ လက္ရွိ အေနအထား၊ ေခတ္ေပၚဖက္ရွင္ပစၥည္း အသစ္အဆန္းေတြနဲ႔ ေပါ့ပ္ယဥ္ေက်းမႈထဲ နစ္ျမဳပ္ေနတဲ့ လူသားရဲ့ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ အဆင့္အတန္းကုိ ေမးခြန္းထုတ္ျခင္း၊ သမားရုိးက် အစဥ္အလာ အသိအျမင္ေတြကုိ လူငယ္ဆန္ဆန္ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္ျခင္း၊ အေပၚယံအေရျပားဆန္တဲ့ ေခတ္သစ္လူမႈဆက္ဆံေရး ပုံစံမ်ား၊ ေခတ္ေပၚၿမဳိ႔ျပျမင္ကြင္းနဲ႔ ၿမဳိ႕ျပအာရုံခံစားမႈ၊ ဂလုိဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းနဲ႔ လူသားဆန္မႈ၊ စက္ရုပ္ဆန္မႈနဲ႔ အမ်ဳိးသမီး အခြင့္အေရး၊ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ အခ်ဳိးပ်က္မႈေတြနဲ႔ အာရုံအဆက္အစပ္ ျပတ္ေတာက္မႈမ်ား၊ အမွန္တရားနဲ႔ ဆုိင္တဲ့ မေသခ်ာ မေရရာမႈ စသျဖင့္ ေခတ္သစ္အေၾကာင္းအရာေပါင္းစုံ ပါ၀င္တာ ကဗ်ာဖတ္သူေတြလည္း သတိျပဳမိၾကပါလိမ့္မယ္။

                 လင္းလက္တာရာဟာ ေခတ္ၿပဳိင္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ့ လူမႈအေလ့အက်င့္ေတြ၊ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ယုိယြင္းပ်က္စီးမႈေတြကုိ စူးရဲက်ယ္ျပန္႔တဲ့ ကဗ်ာမ်က္လုံးနဲ႔ ထြင္းေဖာက္ၾကည့္ျမင္ၿပီး ကဗ်ာဘာသာစကားက်ည္ဆံေတြ အျပည့္ျဖည့္ထားတဲ့ စကားလုံးေမာင္းျပန္ရုိင္ဖယ္တစ္လက္နဲ႔ ေခတ္စနစ္နဲ႔ လူမႈ၀န္းက်င္ကုိ အဆက္မျပတ္ တဒုိင္းဒုိင္း ေမႊ႕ယမ္း ပစ္ခတ္ေနတဲ့ လူငယ္ကဗ်ာဆရာတစ္ေယာက္လို႔ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။

                 ကၽြန္ေတာ္လည္း ဘရိတ္ေပါက္ေနတဲ့ လူတစ္ေယာက္၊ ေငြေရ မင္းခ်ဳပ္ကိုင္ျခယ္လွယ္လို႔ ၀ရင္လည္း လူ႕ယဥ္ေက်းမႈကြန္ရက္ႀကီးထဲကေန အၿပီးအပုိင္ ထြက္ခြာသြားပါေတာ့၊ ကိုယ္ခ်င္းစာတရားကုိ မူႀကဳိေက်ာင္းသားေလးဆီက သြားသင္လိုက္ဦး၊ လုပ္ၿပံဳးႀကီးဟာ လူအုပ္ထဲ အတင္းကာေရာ ေမာင္း၀င္လာျပန္၊ လူမႈဆက္ဆံေရး Live Show မွာ မုသားဟာ နား၀င္အခ်ဳိဆုံးသီခ်င္း၊ ၿမဳိ႕ႀကီးျပႀကီးဟာ ေမတၱာတရားကုိ ႀကဳိးရွည္ရွည္နဲ႔ လွန္ထားတယ္၊ ဂုဏ္သိကၡာေတြ အ၀တ္ဗလာနဲ႔ လမ္းသလားေနတာ လန္းသလား၊ လူသားခ်င္း တန္းတူညီမႈဟာ အနည္းငယ္ေဖာင္းပြလာတာက လြဲရင္ ပိန္ရႈံ႕ေနတုန္းပဲ၊ ေဟ့ အခ်စ္ မင္းလည္း စစ္အစုိးရ မလုပ္နဲ႔ ငါလည္း အစြန္းေရာက္ျပည္သူ မလုပ္ဘူး၊ ဒီေန႔ေရာက္လာတဲ့ အမွန္တရားဟာ မနက္ျဖန္အတြက္ မေသခ်ာေတာ့ဘူးလား၊ ကာလယႏၱရားႀကီးက Women's Voices ကုိ အထူးတလည္ လိုအပ္ေနပါတယ္၊ အက်ပ္အတည္းက လူမႈဇုန္ထဲကေန ကုပ္ဆြဲေခၚလာခဲ့တယ္ ကၽြန္ေတာ့္ကုိ/ ခင္ဗ်ားကုိ၊ VIP ၀ုိင္းႀကီးဆီက အပုပ္နံ႔ ရတယ္၊ ဦးေႏွာက္တြင္း ကဗ်ာေသြးယုိစီးမႈ၊ ႏုိင္ငံေရး အခင္းအက်င္းမွာ နယ္ရုပ္ေလးတစ္ရုပ္ကအစ အဆိပ္ျပင္းတယ္၊ လူသားရဲ့ ဘတၳရီေဒါင္းေနတဲ့ ႏွလုံးသားကုိ စာအုပ္ေတြနဲ႔ ခ်ာဂ်င္ျပန္သြင္း၊ Viber ထဲမွာ ခ်က္တ္ေဘာက္ခ္စ္ထဲမွာ အပူလႈိင္းေတြက Vibration လုိ တုန္ခါ၊ စက္ေတြလို Run စက္ေတြနဲ႔ Run ေဖာ္ျမဴလာ၀မ္းလို Run ၊ ရင္းဂစ္ ၃၀၀ တန္ ဖုန္းတစ္လုံးက အပ်ဳိရည္ညေလးကုိ ၿမဳိးၿမဳိးျမက္ျမက္ ထုတ္ကုန္သြင္းကုန္ လုပ္ပစ္လိုက္တယ္ စသျဖင့္။

                 လင္းလက္တာရာဟာ ေခတ္ၿပဳိင္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကုိ က်ယ္ျပန္တဲ့ အျမင္နဲ႔ ထြင္းေဖာက္ၾကည့္ျမင္ႏုိင္စြမ္း ျမင့္မားတဲ့ လူငယ္ကဗ်ာဆရာတစ္ေယာက္ဆုိတာ အေကာင္းဆုံး သက္ေသျပေနတဲ့ စာသားေတြ။ သူ႔ဦးေႏွာက္/ ႏွလုံးသား/ လက္ထဲက စကားလုံးေမာင္းျပန္ရုိင္ဖယ္ရဲ့ ေျပာင္း၀ကေန က်ည္ဆံေတြ အဆက္မျပတ္ တဒုိင္းဒုိင္း။

                 ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေခတ္ၿပဳိင္ျမန္မာကဗ်ာေလာကထဲမွာ ၂၀၁၀ ေနာက္ပုိင္း ၀ါရင့္ကဗ်ာဆရာေတြ အေျပာမ်ားေနတဲ့ မခုိင္လုံတဲ့  ဆင္ေျခစကားတစ္ခု ရွိပါတယ္။ စစ္အစို္းရလက္ထက္ စာေပစိစစ္ေရးမူ၀ါဒေတြ တင္းၾကပ္ထားတဲ့ အေမွာင္ေခတ္ကာလေတြတုန္းက စစ္အစုိးရ ဆန္႔က်င္ေရး၊ ေပ်ာက္ဆုံးေနတဲ့ အမွန္တရား ျပန္လည္ရွာေဖြေတြ႔ရွိေရး အေၾကာင္းအရာေတြ ေရးစရာ အေျမာက္အျမား ရွိခဲ့ေပမဲ့ ၂၀၁၀ နုိင္ငံေရး အခင္းအက်င္း ပြင့္လင္းလြတ္လပ္လာေတာ့ ဘာ အေၾကာင္းအရာ ေရးလုိ႔ ေရးရမွန္း မသိေအာင္ ျဖစ္ေနရတယ္တဲ့။ အဲဒီလို Unreasonable Reason ေတြ ေပးေနသူေတြအတြက္ လင္းလက္တာရာရဲ့ ကဗ်ာအေၾကာင္းအရာေပါင္းစုံက ၀ါရင့္ကဗ်ာဆရာေတြကုိ Indirect Lecture ေတြ ေပးေနသလိုပါပဲ။ ေခတ္ကုိ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ၾကည့္ျမင္ႏုိင္သူ အတြက္ အေၾကာင္းအရာ မရွား၊ သင္ခန္းစာ ယူတတ္သူေတြအတြက္ သင္ခန္းစာ ယူခ်င္စရာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

                  လင္းလက္တာရာရဲ့ " လူသားဟာ စက္ရုပ္နဲ႔ သားစပ္ထားတဲ့ အသားစိုင္ႀကီး.... " ကဗ်ာမွာ ေခါင္းစဥ္ေရာအတြင္းစာသားေတြကုိပါ ေျပာင္းျပန္လွန္ ျပန္ေရးထားတာ သတိျပဳမိၾကပါလိမ့္မယ္။ ကဗ်ာဆရာရဲ့ စိတ္ကူးဆန္းသစ္မႈနဲ႔ စမ္းသပ္ေရးသားမႈကုိ အသိအမွတ္ျပဳမိေပမဲ့ အေၾကာင္းအရာပုိင္းအရ မလုိအပ္ဘဲ ေျပာင္းျပန္ထပ္ေက်ာ့ထားတာမ်ဳိး ျဖစ္ေနလို႔ ကဗ်ာဖြဲ႔စည္းတင္ျပပုံ နည္းစနစ္ပုိင္း အားနည္းသလို ျဖစ္သြားေစပါတယ္။ ဒီလို ဖြဲ႔စည္းတင္ျပပုံမ်ဳိးက သံသရာလည္ျခင္း သေဘာ၊ ေျပာင္းျပန္အက်ဳိးသက္ေရာက္ျခင္း သေဘာေတြ ပါ၀င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာမ်ဳိးနဲ႔မွသာ လုိက္ဖက္ဆီေလ်ာ္မႈ ရွိမယ္လို႔ ျမင္မိပါတယ္။

                  " ေဖေဖာ္၀ါရီရဲ့ ရႈိက္သံဟာ ဇန္န၀ါရီ အဆက္ဆက္ တုန္ခါ.... " ကဗ်ာမွာ ပုံသ႑ာန္ပုိင္းအရ ကဗ်ာစာသားဖြဲ႔စည္းပုံ စမ္းသပ္/ ဆန္းသစ္ထားတာကေတာ့ အေၾကာင္းအရာနဲ႔ ဟာမုိနီျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ စမ္းသပ္မႈကုိ  အသိအမွတ္ျပဳရပါလိမ့္မယ္။

                 လင္းလက္တာရာရဲ့ ကဗ်ာေတြက နီယုိေမာ္ဒန္ရဲ့ အဓိပၸာယ္ၿပီးျပည့္စုံတဲ့၊ ခ်ည္မွ်င္ဆန္တဲ့ လုိင္း/ စာသား ( Fibrous Line & Text ) ေတြ အေျမာက္အျမား၊ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္က စာသားအပုိင္းအစ ( Fragments ) အနည္းငယ္နဲ႔ ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ထားလို႔ စကားေျပကဗ်ာဆန္တယ္လို႔ ေယဘုယ် ယူဆနုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ Prose Poetry ရဲ့ ဇာတ္လမ္းသေဘာ၊ Pomo Sensibility နဲ႔ စကားေျပဆန္တဲ့ အရသာမ်ဳိး မထင္ရွားဘဲ နီယုိေမာ္ဒန္ေနာက္ခံအယူအဆနဲ႔ Expressive & Prose Neomodern ကဗ်ာရသမ်ဳိး ထင္ရွားေပၚလြင္ေနပါတယ္။

                 အဲဒီလို ကဗ်ာေနာက္ခံအယူအဆ၊ သြင္ျပင္လကၡဏာ၊ တကၠနစ္၊ ဘာသာစကားအျမင္ေတြေၾကာင့္ပဲ လင္းလက္တာရာကုိ L.P အရိပ္အေငြ႔ အနည္းငယ္စြန္းထင္းေနတဲ့ Expressive & Prose Neomodern ကဗ်ာဆရာလို႔ သတ္မွတ္ေျပာဆုိႏုိင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။


ေအာင္ရင္ၿငိမ္း